- Mechanizm sankcji kredytu darmowego normuje art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim.
- Cytowany wyżej przepis ma na celu mobilizować pożyczkodawców (nie tylko z sektora pożyczek pozabankowych) do obowiązków, które nakłada na niego ustawa o kredycie konsumenckim
- Art. 45 ust. 1 ustawy ma na celu także ochronę interesów konsumentów - w razie niewykonania obowiązków przez pożyczkodawcę, konsument ma skuteczne narzędzie do odzyskania należnych mu pieniędzy ze względu na przekszłtacenie pożyczki w kredyt darmowy.
- Sankcja kredytu darmowego sprowadza się do tego, że kredytodawa pozbawiony zostaje zysku z tytułu udzielenia pożyczki, niezależnie od tego jak przychody się nazywają. Mogą to być:
odsetki, prowizji, koszty, składki, opłaty, raty wstępne itd.
- Trzeba zaznaczyć, że sankcję obejmują także kredytowane koszty kredytu. Zazwyczaj taką prowizję pobierają banki.
Przykład: Konsument wziął kredyt w banku w wysokości 5000 zł. W umowie postanowiono, że prowizja w wysokości 1000 zł zostanie skredytowana, wobec czego konsument "na rękę" otrzyma 4000 zł. Jeżli konsument dopatrzy się braków w umowie i złoży oświadczenie w myśl art. 45 ust. 1 ustawy to będzie musiał zwrócić jedynie 4000 zł.
- Sankcja nie obejmuje odsetek za opóźnienie. Składając więc oświadczenie po terminie wymagalności pożyczki, należy doliczyć do kapitału także kwotę odsetek (na ten momoment jest to 14% w skali roku).
- Sankcja kredytu darmowego materializuje nie tylko pominięcie przez pożyczkodawcę elementu z art. 30 ust. 1 ustawy o kredycie, ale także podanie błędnej informacji
Przykład: Konsument otrzymał od banku kredyt w wysokości 5000 zł, oprocentowanie wynosiło 10 % w skali roku, a prowizja została skredytowana. Kwota, jaką mógł dysponować konsument w momencie zawarcia umowy to 4000 zł.
W puncie umowy dotyczącym odstąpienia bank zawarł taką informację:
"W wypadku odstąpienia, kredytobiorca zobowiązany jest do zapłaty na rzecz banku odsetek za każdy dzień korzystania z kapitału kredytu. Kwota odsetek w stosunku dziennym wynosi 1,37 zł."
Policzmy jednak sami, ile powinna wynosić kwota odsetek.
(Kwota udostępnionego kredytu x oprocentowanie kredytu) / ilość dni w roku
(4000 x 10%) / 365 = 1,01 zł
Gdzie bank popełnił błąd? Odsetki policzył nie od udzielonego kredytu, ale od kredytu + prowizja, co jest niezgodne z ustawą o kredycie konsumenckim. Podanie błędnej kwoty odsetek - > podstawa do oświadczenia o kredycie darmowym.
- sankcja powstaje w momencie złożenia pisemnego oświadczenia do kredytodawcy, w którym konsument oświadcza o skorzystaniu z przysługującego mu prawa do oprotestowania wadliwości umowy pożyczki.
Reklamacja nie musi byc według mnie wysłana w formie pisemnej, tradycyjną drogą. Może to być oświadczenie wysłaną drogą elektroniczną - jako skan, lub jako wiadomość mailowa.
- oświadczenie o sankcji kredytu darmowego można złożyć w trakcie spłaty pożyczki (choć to bym odradzał, choć niektórzy takie oświadczenie uznaja), a także po całkowitej spłacie pożyczki.
Gdy składacie skd do pożyczki otwartej i pożyczkodawca uznaje oświadczenie - spłacacie tylko i wyłącznie pozostały kapitał wedle pierwotnego harmonogramu.
Przykład: Konsument zawarł umowę z parabankiem, opiewiającą na 5 tysięcy złotych. Do spłaty miał 10 tysięcy złotych w równych 10 ratach. Dotychczas spłacił trzy raty po 1000 zł każda i oprotestował wady umowy pożyczki. Pożyczkodawca uznał oświadczenie. Konsument może spłacić pozostałe 2 tysiące złotych (pożyczony kapitał 5 tysięcy - dotychczasowe wpłaty 3 tysiące złotych) w 7 ratach (z 10 rat spłacił dotychczas 3 raty) w wysokości 285,71 zł (2000 zł : 7 rat)
Gdy składacie skd do pozyczki zamkniętej, należy Wam się zwrot wszystkich pobranych prowizji oraz odsetek jako świadczenia nienależnego.
- co najważniejsze - sankcję materializuje jakikolwiek brak w umowie, niezależnie od tego, czy wykorzystalibyście informację gdyby była w umowie, czy też nie.
Przykład: jeśli minął już 14 dniowy termin na odstąpienie od umowy, a w treście kontraktu brak kwoty odsetek pobieranych przy odstąpieniu, to nadal możecie powołać się na ten brak przy składaniu oświadczenia.
Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „SOKiK”) z dnia 13 czerwca 2005 r. (sygn. akt XVII Ama 30/04):
„skoro ustawodawca wyraźnie określił zakres niezbędnych danych zawartych w umowie kredytu konsumenckiego, to oczywistym jego celem było zagwarantowanie konsumentowi wiedzy w tym zakresie jako niezbędnej dla ochrony jego praw i interesów. Bez znaczenia jest przy tym, czy konsument z informacji tych uczyni użytek czy nie”.
Więcej o sankcji przeczytacie na łamach Antychwilówki:
https://www.antychwilowka.pl/2018/04/18/...darmowego/
Przykłady działania sankcji w praktyce.
1. Zwrot nienależnie pobranych świadczeń
2. Spłata kapitału wg pierwotnego harmonogramu